Gebelik süresince hem normal gebeliklerin hem de problemli gebeliklerin takibinde ultrason bir çok sorunun erken teşhisine olanak sağlamış en önemli testlerden birisidir. Gebelerde ultrason anne karnındaki bebeğin muayenesi olarak düşünülebilir. Bu açıdan her 3 aylık dönemlerde en az birer kez olamak üzere ultrason değerlendirmesi yapılması önerilmektedir.
Erken gebelik döneminde yapılan ilk ultrason özellikle önemlidir, çünkü bu sayede bebeğin gebelik haftası tam olarak saptanır ve sonraki izlemler buna göre değerlendirilir, ayrıca erken gebeliğin normal yerleşimli bir gebelik mi olduğu, yoksa bir dış gebelik mi olduğu da ultrason ile kolaylıkla anlaşılabilir. Bu inceleme sırasında bebeğin çeşitli vücut ölçümleri yapılmakta, tahmini ağırlığı hesaplanmakta, sıvı miktarı ölçülmekte, ve elde edilen bulguların gebelik haftası ile uyumlu olup olmadığı saptanmaktadır. Gerekli olduğu durumlarda deneyimli hekimler tarafından ileri düzey ultrason ile ayrıntılı inceleme ve takip yapılmaktadır.
Ayrıntılı ultrason veya detaylı ultrason veya ileri düzey (ikinci düzey) ultrason aynı anlamdadır. 3 boyutlu ultrason veya 4 boyutlu ultrason bunlarla aynı anlama gelmez ancak halk arasında çoğunlukla aynı sanılır. Ayrıntılı ultrason sırasında aileye bebeğin yüzü, elleri, ayakları 4 boyutlu olarak gösterilebilir ancak ayrıntılı ultrason esas olarak 2 boyutlu olarak yapılır. Ayrıntılı ultrasonda önemli olan ultrason cihazının 3 veya 4 boyutlu olması değildir, hatta 3-4 boyutlu olmasa da olur. Ayrıntılı ultrasonda önemli olan bu konuda deneyimli bir uzmanın (genellikle perinatoloji, kadın doğum uzmanı veya radyoloji uzmanı) değerlendirmesidir.
Normal gebelik takibinde kadın doğum uzmanları tarafından 17-22 haftalar arasında fetal anomali taraması yapılır. Fetal anomali taraması (birinci düzey ultrason) normal, risksiz her gebelikte bebekte bir doğumsal kusur (anomali) varlığını araştırmak amacıyla yapılır. Fetal anomali taramasında bir risk veya şüphe saptandığında ayrıntılı inceleme için hasta detaylı (ikinci düzey) ultrason incelemesine sevk edilir. Burada perinatoloji uzmanı tekrar inceler ve aileye bebeğin durumu hakkında ayrıntılı bilgi verir.
Detaylı ultrason 17-23 haftalar arasında uygulanabilir ancak sıklıkla 17.-18. haftalarda uygulanır. İnceleme yaklaşık 20-30 dakika sürer. Bazen bir şüphe varlığında 3-4 hafta sonra tekrar ultrason yapılır ancak bir şüphe veya risk saptanmamışsa normalde gebelikte 1 kere yapılır, tekrar yapılmaz.
Ayrıntılı ultrasonda bebeğin kafa içerisi, beyin, omurga (belde açıklık), göğüs içerisi, kalp, karın organları, mide, barsak, böbrekler, kollar- bacaklar (el ve ayaklarda içe-dışa dönüklük), parmaklar (eksiklik-fazlalık), yüz, (yarık damak-dudak) v.b her organı ayrıntılı olarak incelenir. Ayrıca bebeğin suyu, plasenta (bebeğin eşi) değerlendirilir.
Detaylı ikinci düzey ultrason sıklıkla 17-18 haftalarda yapılır, bu haftalar kalbi değerlendirmek için erkendir, çok iyi değerlendirilemez. Gerekli ise daha ileri 21-22 haftalarda kalp fetal ekokardiyografi ile en net şekilde değerlendirilir.
